C.Satham
สายไฟแรงสูงทำมาจากอะไร
สายไฟแรงสูงไม่ได้ทำจากวัสดุชนิดเดียว แต่ประกอบด้วยส่วนประกอบหลักๆ ดังนี้
-
ตัวนำไฟฟ้า (Conductor): ส่วนที่นำกระแสไฟฟ้า มักทำจาก
- อลูมิเนียม (Aluminum): เป็นวัสดุที่นิยมใช้มากที่สุดสำหรับสายไฟแรงสูงเนื่องจากมีน้ำหนักเบา ราคาถูกกว่า และทนทานต่อการกัดกร่อนได้ดี แม้ว่าการนำไฟฟ้าจะต่ำกว่าทองแดง แต่ก็เพียงพอสำหรับการส่งกระแสไฟฟ้าแรงสูงในระยะทางไกล และช่วยลดภาระของเสาไฟฟ้าเนื่องจากน้ำหนักเบา
- ทองแดง (Copper): มีค่าการนำไฟฟ้าสูงกว่าอลูมิเนียม แต่มีน้ำหนักมากและราคาแพงกว่า จึงนิยมใช้ในสายไฟฟ้าที่ต้องการประสิทธิภาพสูงกว่า หรือในบางกรณีเฉพาะเจาะจง
- บางครั้งอาจมีการเสริมแกนกลางด้วย เหล็ก (Steel) เพื่อเพิ่มความแข็งแรงและทนต่อแรงดึงของสาย โดยเฉพาะในสายส่งระยะไกล ทำให้สามารถขยายระยะห่างระหว่างเสาไฟฟ้าได้มากขึ้น (เรียกว่า ACSR – Aluminum Conductor Steel Reinforced) หรืออาจเป็น โลหะผสม (Alloy) อื่นๆ เพื่อคุณสมบัติพิเศษ
-
ฉนวนไฟฟ้า (Insulation): ทำหน้าที่ป้องกันกระแสไฟฟ้าไม่ให้รั่วไหลและป้องกันการสัมผัสกับสายไฟโดยตรง สำหรับสายไฟแรงสูง ส่วนใหญ่มักจะเป็นสายเปลือย (Bare Wires) โดยไม่มีฉนวนหุ้ม หรือมีฉนวนหุ้มบางส่วนในบางพื้นที่ที่ต้องการความปลอดภัยมากขึ้น เช่น บริเวณที่มีผู้คนอาศัยอยู่หนาแน่น
- หากมีฉนวนหุ้ม วัสดุที่ใช้มักจะเป็น:
- XLPE (Cross-Linked Polyethylene): ทนความร้อนได้สูงและเป็นที่นิยมใช้ในสายไฟฟ้าแรงดันสูง
- PE (Polyethylene): มีความยืดหยุ่นและทนทานต่อสภาพแวดล้อม
- PVC (Polyvinyl Chloride): นิยมใช้กับสายไฟฟ้าแรงดันต่ำ แต่ก็มีใช้ในสายไฟแรงสูงบางประเภท
- PTFE (Polytetrafluoroethylene) หรือ Teflon: ทนความร้อนและสารเคมีสูง มักใช้ในงานเฉพาะทาง
- หากมีฉนวนหุ้ม วัสดุที่ใช้มักจะเป็น:
-
เปลือกนอก (Outer Sheath): เป็นชั้นที่หุ้มฉนวนอีกชั้นหนึ่ง (ถ้ามีฉนวน) เพื่อป้องกันความเสียหายทางกายภาพ เช่น การขูดขีด แรงกระแทก สภาพแวดล้อมภายนอก และอาจมีสารป้องกัน UV หรือสารต้านการลามไฟ
-
ชั้นป้องกันอื่นๆ (Optional): ในบางกรณีอาจมีชั้นป้องกันเพิ่มเติม เช่น เกราะโลหะ (Metal Armor) หรือเทปเหล็ก เพื่อเพิ่มความแข็งแรงและความทนทาน
ดังนั้น การเลือกวัสดุสำหรับสายไฟแรงสูงจะพิจารณาจากปัจจัยต่างๆ เช่น แรงดันไฟฟ้าที่ใช้งาน, ระยะทางในการส่ง, สภาพแวดล้อม, ความปลอดภัย, และต้นทุน เป็นต้น